Wir, der Neugriechisch-Leistungskurs, sind am 27.01.17 mit Herrn Kotoupas nach Köln ins Theater im Bauturm gefahren, um uns eine Neuinszenierung des Werkes "Iphigenie in Aulis" nach Euripides anzuschauen, welche von dem deutsch-griechischem Theater präsentiert wurde. Dort trafen wir Frau Bikaki und unsere ehemalige Lehrerin für Neugriechisch Frau Yannidakis-Hahne. Der Regisseur Kostas Papakostopoulos (Gründer und künstlerischer Leiter des deutsch-griechischen Theaters) empfing uns freundlich und erklärte uns die Konzeption seiner Neuinszenierung des klassischen Stücks.
Eine neugriechische Version des Artikels finden Sie weiter unten.
Dieses handelte von Agamemnon, König von Mykene, der den Zorn der Göttin Artemis herovorrief und deswegen von ihr mit einer Windstille bestraft wurde, die ihn daran hinderte von Aulis gegen Troja lossegeln zu können. Um die Windstille zu druchbrechen, so prophezeihte es der Seher Kalchas, musste er der Göttin seine Tochter Iphigenie opfern. Aulis deutet jedoch hier, in der Inszenierung von Papakostopoulos, die keine Reproduktion der klassischen Tragödie darstellt, als Topos das Europa der Gegenwart und den aktuellen Konflikt um die Migration und die Flüchtlinge an. Agamemnon muss, wie im Mythos, seine Tochter Iphigenie opfern, d.h. hier: Europas politische Führung muss ihre humanitären Ideale opfern, die von Iphigenie verkörpert werden. Troja steht für den wirtschaftlichen Aufschwung, den Wohlstand, den Zusammenhalt der europäischen Völker.
Dieses "Projekt Troja" ist durch die Windstille, die Tatenlosigkeit, in Gefahr. Die Geduld der Verbündeten schwindet, viele äußern Angst vor Überfremdung bzw. Misstrauen gegenüber der politischen
Führung Agamemnons. Unter diesem enormen Druck entscheidet sich Agamemnon, Iphigenie, d.h. die humanitären Werte zu opfern und eine Mauer der Abweisung von Schutzflehenden zu errichten. Zum
besseren Verständnis der Gefühlslage der Schutzsuchenden, wurden immer wieder Statements von drei Flüchtlingen auf einer Leinwand abgespielt. Iphigenie wurde von einer afrikanischen
Schauspielerin im Brautkleid dargestellt und die drei großen Feldherren Agamemnon, Menelaos und Odysseus wurden paradoxerweise ebenfalls von Frauen verkörpert, laut Regisseur eine Anspielung auf
den europaweiten Aufstieg der Frauen in der Politik (Angela Merkel, Theresa May, Marine Le Pen), der den Kontinenten aber Flüchtlingen gegenüber nicht unbedingt „mütterlicher“ macht.
Zusammenfassend lässt sich sagen, dass es sich um einen gelungenen Abend handelte, bei welchem man viele Eindrücke und Denkansätze erhalten hat, die wir als Kurs im Unterricht weiterführen
konnten. Aus diesem Grund fanden wir das Stück sehr interessant, insbesondere da es sich mit einem aktuellen politischen Thema auseinandersetzt. Sehr erfreut hat uns zu sehen, dass das
griechische Drama eine unerschöpfliche Inspirationsquelle für die künstlerische Auseinandersetzung mit der heutigen Zeit sein kann.
Με την Ιφιγένεια στην “Αυλίδα” της σημερινής Ευρώπης
(μια επίσκεψη στο Ελληνογερμανικό Θέατρο)
Στις 27.01.2017 εμείς, το τμήμα Ελληνικών της 11ης τάξης, επισκεφθήκαμε με τον κ. Κοτούπα το θέατρο του Bauturm στην Κολωνία, για να παρακολουθήσουμε μια διασκευή της τραγωδίας Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη, η οποία παρουσιάστηκε από το Ελληνογερμανικό Θέατρο. Εκεί συναντήσαμε την κ. Μπικάκη και την πρώην καθηγήτριά μας των Ελληνικών κ. Γιαννιδάκη. Ο σκηνοθέτης Κ. Παπακωστόπουλος (ιδρυτής και διευθυντής του Ελληνογερμανικού Θεάτρου) μας καλωσόρισε και μας εξήγησε πώς συνέλαβε την ιδέα της διασκευής του κλασικού έργου, το οποίο καταπιάνεται με τον Αγαμέμνονα, βασιλιά των Μυκηνών που προκάλεσε την οργή της θεάς Άρτεμης και τιμωρήθηκε από αυτήν με νηνεμία η οποία τον εμπόδιζε να εκστρατεύσει με τα πλοία των Ελλήνων από την Αυλίδα εναντίον της Τροίας. Για να βάλει τέρμα στη νηνεμία έπρεπε, όπως προφήτευσε ο μάντης Κάλχας, να θυσιάσει την κόρη του Ιφιγένεια στην θέα Άρτεμη. Στην προκειμένη διασκευή, που δεν είναι μια απλή αναπαραγωγή της κλασικής τραγωδίας, η Αυλίδα υπαινίσσεται ως τόπος την Ευρώπη του παρόντος και την συγκαιρινή μας πολιτική διαμάχη σχετικά με τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες. Ο Αγαμέμνονας πρέπει, όπως και στον μύθο, να θυσιάσει την κόρη του Ιφιγένεια, δηλαδή η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης πρέπει να θυσιάσει τα ανθρωπιστικά ιδανικά της, τα οποία ενσαρκώνει η Ιφιγένεια. Η Τροία συμβολίζει την οικονομική ανάκαμψη, την ευημερία και την ομόνοια των ευρωπαϊκών λαών.
Αυτό το “πρότζεκτ Τροία” τίθεται σε κίνδυνο από τη νηνεμία, τη στασιμότητα. Η υπομονή των συμμάχων εξαντλείται, πολλοί εκφράζουν φόβους αλλοίωσης της κουλτούρας τους από την παρουσία πολλών ξένων και συνακόλουθα την δυσπιστία τους απέναντι στον τρόπο διακυβέρνησης του Αγαμέμνονα. Υπό αυτή την πίεση, ο Αγαμέμνονας αποφασίζει να θυσιάσει την Ιφιγένεια, δηλ. τις ανθρωπιστικές αξίες, και να υψώσει ένα τείχος απόρριψης απέναντι σε όλους όσοι τον ικετεύουν να τους προστατεύσει. Για την βαθύτερη κατανόηση της συναισθηματικής κατάστασης αυτών των ανθρώπων, προβάλλονται κάθε τόσο σε μια οθόνη – στο βάθος της σκηνής – μικρά βίντεο με αυθεντικές δηλώσεις τριών προσφύγων. Το ρόλο της Ιφιγένειας υποδύεται, ντυμένη με νυφικό, μια αφρικανικής καταγωγής ηθοποιός. Το παράδοξο όμως είναι ότι οι ρόλοι των τριών στρατηγών (Αγαμέμνονα, Μενελάου, Οδυσσέα) ενσαρκώθηκαν επίσης από γυναίκες, σύμφωνα με το σκηνοθέτη αυτό αποτελεί μια νύξη στην πολιτική ανάδυση των γυναικών σε όλη την Ευρώπη (Angela Merkel, Theresa May, Marine Le Pen), η οποία ωστόσο σε τίποτα δεν κάνει την ήπειρό μας πιο “μητρική” απέναντι στους πρόσφυγες.
Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι επρόκειτο για μια επιτυχημένη βραδινή έξοδο, από την οποία ο θεατής μπορούσε να αποκομίσει πολλές εντυπώσεις και πρώτους προβληματισμούς. Αυτούς τους επεξεργαστήκαμε πιο αναλυτικά στο μάθημά μας. Για το λόγο αυτό βρήκαμε τη διασκευή πολύ ενδιαφέρουσα, ειδικά γιατί αναμετριέται με ένα επίκαιρο πολιτικό πρόβλημα. Μας χαροποίησε ιδιαίτερα το γεγονός ότι το αρχαίο ελληνικό δράμα αποτελεί ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης για την καλλιτεχνική επεξεργασία θεμάτων της σημερινής εποχής.
Text und Fotos: Schüler des Neugriechisch-LKs Q1
